Steeds dringender waarschuwen in het weekeinde van 14 en 15 oktober internationale hulporganisaties dat een humanitaire ramp al bezig is zich te voltrekken in de Gazastrook, nog vóór de aangekondigde Israëlische grondinvasie op gang komt om Hamas te vernietigen na zijn slachtpartij onder Israëlische burgers. De Israëlische blokkade van voedsel, water en brandstof plus de bombardementen eisen hun tol. De enige elektriciteitscentrale is uitgevallen en door het uitvallen van de stroom werken ook de waterfabriek en publieke waternetwerken niet meer. De VN-organisatie voor hulp aan Palestijnse vluchtelingen, UNRWA, noemde het een kwestie van leven en dood voor de twee miljoen burgers van de Gazastrook dat er weer brandstof binnenkomt zodat er weer schoon water beschikbaar komt. Nu zijn veel mensen aangewezen op vervuilde bronnen.
Van die twee miljoen is de helft nu ontheemd, aldus de VN, als gevolg van de zware bombardementen van de afgelopen dagen én als gevolg van de Israëlische order aan een miljoen burgers om hun woningen in noorden van het gebied te verlaten in verband met het komende grondoffensief. De Wereldgezondheids Organisatie, WHO, waarschuwde dat het Israëlische bevel aan 22 ziekenhuizen in het noorden om hun naar schatting 2.000 patiënten naar het zuiden te evacueren neerkomt op een doodvonnis voor zieken en gewonden. Bovendien, aldus de WHO-mededeling, hebben tienduizenden ontheemden in het gebied hun toevlucht in of bij ziekenhuizen gezocht. Ook zij lopen gevaar als de ziekenhuizen doelwit worden, evenals artsen, verplegers en ander personeel.
Onder deze omstandigheden blijven de meeste Amerikaanse en Europese leiders het stilzwijgen bewaren, hoewel hier een daar nu wel een voorzichtige aansporing tot Israël te horen is om rustig aan te doen; bijvoorbeeld van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken. Opmerkelijk was daarom zondag de verklaring van de Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Micheál Martin, die zich ,,diep bezorgd” toonde over de toestand in Israël en bezet Palestijns gebied. Hij noemde de 1.300 Israëlische doden van de geweldsexplosie door Hamas, de 126 gijzelaars die onvoorwaardelijk moeten worden vrijgelaten, en doorgaande raketbeschietingen door Hamas.
Maar, zo citeerde hij de VN-secretaris-generaal, ,,zelfs oorlogen hebben regels [..] De regels zijn duidelijk en ze gelden voor alle partijen in alle conflicten overal, zowel statelijk als non-statelijk. Het besluit van het Israëlische leger om de hele civiele bevolking in het noorden van de Gazastrook te bevelen om naar het zuiden te gaan is extreem gevaarlijk en onmogelijk om ten uitvoer te leggen [..] De oorlogsregels bestaan om te helpen menselijkheid te bewaren in haar donkerste uren, en het is dringend nodig dat ze vandaag worden gevolgd. Ze zijn, en moeten blijven, ons kompas om te waarborgen dat we menselijkheid voorop stellen.”
De verklaring van de Ierse minister weerspiegelt de Europese verdeeldheid – niet alleen ten aanzien van Israël en de Palestijnen maar in het algemeen. Die verdeeldheid is de reden waarom Europa sinds de akkoorden van Oslo in 1993 geen enkele rol van betekenis meer speelt om te helpen een eind te maken aan 56 jaar Israëlische bezetting van Palestijns gebied. Hoewel Europa (toen nog de Europese Economische Gemeenschap, negen lidstaten sterk) toch al in de Verklaring van Venetië in 1980 het Palestijnse zelfbeschikkingsrecht erkende!
In het boek The One State Reality (2023, verschillende auteurs) las ik een nuttig hoofdstuk over de Europeanen en het Israëlisch-Palestijnse vraagstuk. Waarom die machteloosheid? Omdat Amerika nou eenmaal de grote bemiddelaar is (waarvan inmiddels ook weinig over is) en Israël dat ook graag zo houdt en omdat er 27 buitenlandse politieken zijn, waarop Israël graag inspeelt. Ik hoop later nog eens op dit boek terug te komen.
Comentarios